โซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร (Agrivoltaics) ทางออกใหม่เกษตรกรไทย สร้างรายได้ 2 ทางในพื้นที่เดียว

Agrivoltaics คืออะไร? ทำความรู้จักโซล่าฟาร์มแบบไม่แย่งพื้นที่การเกษตร

โซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร (Agrivoltaics) คือ การนำความสามารถในการผลิตไฟฟ้าของแผงโซล่าเซลล์มาปรับใช้ในทางการเกษตรโดยจะเป็นการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ปริมาณมากในพื้นที่การเกษตรแบบ ยกสูง ทำให้ไม่จำเป็นต้องลดพื้นที่การเกษตรลงเพื่อติดตั้งโซล่าเซลล์

การใช้งานโซล่าฟาร์ม จะเน้นไปที่การทดแทนพลังงานในระบบเกษตรกรรม เช่น การเก็บผลผลิตที่ต้องมีการควบคุมอุณหภูมิ ระบบปั๊มน้ำที่ใช้ในงานเกษตร และระบบการให้แสงสว่าง ซึ่งล้วนเป็นการใช้พลังงานที่มีต้นทุนมหาศาล การทำโซล่าเซลล์การเกษตรจะช่วยลดต้นทุนค่าใช้จ่ายด้านพลังงาน และสร้างโอกาสทางรายได้อื่น ๆ เพิ่มเติมมาได้

หลักการทำงานของ Agrivoltaics หรือ “Solar Sharing”

การทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรนั้น ไม่จำเป็นต้องซื้อที่ดินใหม่ หรือแบ่งพื้นที่การเกษตรไปเพื่อติดตั้งโซล่าเซลล์ แต่จะเป็นการ ทำเกษตรใต้แผงโซล่าเซลล์ แทน ซึ่งเป็นการได้รับประโยชน์จากแสงแดดทั้ง 2 ทาง คือ พืชได้รับแสงแดดเพื่อการเจริญเติบโตอย่างเพียงพอ และแผงโซล่าเซลล์ได้รับแสงแดดเพื่อเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้าอย่างเต็มที่

ความแตกต่างของ Agrivoltaics กับการติดตั้งโซล่าฟาร์มทั่วไป

การทำเกษตรผสมผสานโซล่าเซลล์นั้นจะมีความแตกต่างกับการติดตั้งโซล่าฟาร์มทั่วไปตรงที่ โซล่าเซลล์การเกษตร (Agrivoltaics) จะ ไม่แทนที่ พื้นที่การเกษตร แต่จะเป็นการใช้พื้นที่ร่วมกันโดยไม่ไปรบกวนพื้นที่การเกษตรเดิม ในขณะที่การทำโซล่าฟาร์มทั่วไปจะต้องแบ่งพื้นที่การเกษตรมาเพื่อติดตั้งโซล่าเซลล์

เปิด 5 ข้อดี! ทำไม Agrivoltaics ถึงจะกลายเป็นอนาคตของอุตสาหกรรมการเกษตรไทย?

การทำการเกษตรผสมผสานโซล่าเซลล์ หรือโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรนั้นให้ประโยชน์หลากหลาย ที่สามารถแก้ไขปัญหาด้านต้นทุนและตอบโจทย์อุตสาหกรรมการเกษตรไทยได้อย่างมาก มาดูกันว่าหากนำแนวคิด Agrivoltaics มาใช้ จะได้ประโยชน์อย่างไรบ้าง

สร้างรายได้ 2 ทาง ทั้งจากผลผลิตและค่าไฟฟ้า

อันดับแรกที่อุตสาหกรรมการเกษตรจะได้จากการทำโซล่าฟาร์มแบบผสมผสานคือ รายได้ซึ่งแน่นอนว่า จะได้รายได้จากผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว แต่รายได้จากโซล่าฟาร์มคือ การขายคืนไฟฟ้าเข้าระบบ ให้กับการไฟฟ้าส่วนกลาง หรือถ้าหากไม่ขายคืน ก็จะช่วยลดต้นทุนค่าใช้จ่ายด้านไฟฟ้าได้อย่างมหาศาล

เพิ่มผลผลิตและคุณภาพพืชบางชนิด

เนื่องจากประเทศไทยเป็นประเทศเขตร้อนอยู่ใต้เส้นศูนย์สูตร ทำให้แสงแดดค่อนข้างแรง ถึงแม้จะดีต่อระบบโซล่าเซลล์ แต่อาจไม่เหมาะกับพืชนัก การที่มีแผงโซล่าเซลล์คอยบังแดดบางส่วน จะช่วยให้พืช ได้รับแสงในปริมาณที่พอดีลดความเครียดจากความร้อน (Heat Stress) รักษาความชื้นในดินได้มากขึ้น ทำให้พืชบางชนิดเจริญเติบโตได้ดีขึ้นได้ ในขณะเดียวกัน แผงโซล่าเซลล์ก็จะได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่เช่นกัน

ประหยัดน้ำ ลดต้นทุนการเกษตร

การทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร นอกจากจะช่วยลดค่าไฟฟ้าที่นำมาใช้ในการปั๊มน้ำแล้ว การที่แผงโซล่าเซลล์สร้างร่มเงาในพื้นที่การเกษตรก็จะช่วยลดการสูญเสียน้ำในดิน เมื่อดินรักษาความชื้นได้ ก็จะสามารถลดรอบการให้น้ำกับพืช และประหยัดค่าน้ำส่วนหนึ่งลงไปได้นั่นเอง

ใช้ทุกตารางนิ้วของที่ดินได้อย่างคุ้มค่า

เพราะการติดตั้งโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร เป็นการใช้พื้นที่เดิมให้มีประโยชน์สูงสุด ดังนั้นจึงตอบโจทย์แก่ผู้ที่ต้องการเพิ่มผลตอบแทนในการทำอุตสาหกรรมการเกษตร โดยที่ไม่ต้องลงทุนซื้อที่ดินเพิ่ม

อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม : สร้างโซล่าฟาร์ม 1 แห่ง ต้องใช้อะไรบ้าง? เปิดคู่มือฉบับสมบูรณ์สำหรับนักลงทุน

สร้างความยั่งยืน และภาพลักษณ์ที่ดีให้ธุรกิจ

และประโยชน์ข้อสุดท้ายที่ไม่พูดถึงไม่ได้ในการทำโซล่าฟาร์มแบบ Agrivoltaics คือ ภาพลักษณ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ของธุรกิจ เพราะปัจจุบันหากธุรกิจสามารถสื่อสารกับผู้บริโภคได้ว่า เป็นแบรนด์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ลดการปล่อยมลพิษทางอากาศ ก็จะช่วยเสริมภาพลักษณ์ที่ดีให้กับธุรกิจได้ ทั้งยังเป็นการทำเกษตรกรรมอย่างยั่งยืนอีกด้วย

ยกตัวอย่างกรณีศึกษาจากต่างประเทศ เมื่อเกษตรกรรมและพลังงานเติบโตไปพร้อมกัน

การทำแนวคิดโซล่าฟาร์มมาใช้เพื่อการเกษตรนั้น ถือเป็นแนวคิดที่ทั่วโลกให้การยอมรับ เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น เราจึงได้รวบรวมตัวอย่างโครงการ Agrivoltaics จากต่างประเทศ มาเพื่อเป็นกรณีศึกษาสำหรับผู้ที่สนใจทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรกัน

ไร่องุ่นในฝรั่งเศส

ไร่องุ่นในฝรั่งเศส Sun’ Agri ได้ทดลองทำการติดตั้งโซล่าฟาร์มแบบยกสูงเหนือต้นองุ่น ซึ่งนอกจากจะช่วยประหยัดต้นทุนค่าไฟฟ้าแล้ว แผงโซล่าเซลล์ยังช่วยป้องกันผลองุ่นจากแสงแดดและอุณหภูมิที่สูงเกินไป ได้ผลผลิตเป็นผลองุ่นที่มีคุณภาพมากขึ้น และในปี 2024 ปริมาณผลผลิตก็เพิ่มขึ้นถึง 60% เมื่อเทียบกับผลผลิตในปี 2023 จึงจะเห็นได้ว่า การทำ Agrivoltaics นั้นสามารถสร้างประโยชน์ให้กับการเกษตรได้มากกว่าแค่ช่วยลดค่าไฟได้

ฟาร์มผักสลัดและสมุนไพรในญี่ปุ่น

ญี่ปุ่น เรียกได้ว่าเป็นประเทศที่ให้ความสนใจในการทำ Agrivoltaics เป็นอย่างมาก อ้างอิงจากฟาร์มผักที่ได้ลงทะเบียนว่าเป็นไร่การเกษตรที่ทำโซล่าฟาร์มผสมผสานในปี 2019 นั้นมีมากถึง 1,992 แห่งเลยทีเดียว โดยมีผลลัพธ์ที่ระบุเอาไว้ว่า โซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรสามารถให้ผลผลิตที่มีคุณภาพสูงได้

ติดตั้งโซล่าฟาร์มอย่างคุ้มค่า ด้วยเทคโนโลยีและอุปกรณ์ที่เหมาะสม

อย่างไรก็ตาม การทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรนั้นแตกต่างจากการติดตั้งโซล่าเซลล์ทั่วไป เนื่องจากต้องมีการใช้อุปกรณ์อย่างถูกต้องเหมาะสม มาดูกันว่ามีอะไรที่ควรพิจารณาบ้าง

แผงโซล่าเซลล์ที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ

แผงโซล่าเซลล์ที่จะนำมาใช้ในงาน Agrivoltaics นั้น ต้องเป็นแผงโซล่าเซลล์แบบ Bifacialหรือแผงโซล่าเซลล์ที่สามารถรับแสงที่สะท้อนมาจากพื้นดินได้ หรือ แผงโซล่าเซลล์โปร่งแสง (Transparent)ที่แสงแดดสามารถส่องผ่านแผงเพื่อให้พืชสามารถทำการสังเคราะห์แสงได้ ซึ่ง เทคโนโลยีเหล่านี้มีอยู่ในแผงโซล่าเซลล์จาก JA Solar บางรุ่น ที่ ณัฐภูมิ อีควิปเม้นท์ ได้คัดสรรมาเพื่อตอบโจทย์อุตสาหกรรมการเกษตรไทยโดยเฉพาะ

อินเวอร์เตอร์อัจฉริยะ และระบบควบคุม

การทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตรให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุดนั้นจำเป็นจะต้องมีระบบจัดการพลังงานที่สามารถตรวจสอบได้แบบ Real-time ซึ่ง อินเวอร์เตอร์และระบบควบคุมอัจฉริยะ (Smart Inverter andSmart Controller) คือสิ่งที่ตอบโจทย์อย่างมากในการทำ Agrivoltaics โดยจะช่วยให้ผู้ดูแลโครงการสามารถดูข้อมูลการผลิตไฟฟ้า รวมถึงความเข้มแสงที่พืชได้รับ เพื่อให้สามารถหาจุดสมดุลที่ดีที่สุดสำหรับพืชและการผลิตไฟฟ้าได้

ซึ่ง Smart Inverter จากแบรนด์ Huawei มีระบบ Monitoring ที่มีความแม่นยำ ช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถวิเคราะห์และปรับปรุงการใช้พลังงานเพื่อดำเนินงาน เพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดทั้งในด้านพลังงาน และในด้านเกษตรกรรม

เริ่มต้นโครงการโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร กับณัฐภูมิ อีควิปเม้นท์

โซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร (Agrivoltaics) เรียกได้ว่าเป็นทางออกใหม่ของอุตสาหกรรมการเกษตรที่จะช่วยให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพมากขึ้น แต่ยังให้ความคุ้มค่าทั้งในด้านของต้นทุนการเกษตร ต้นทุนพลังงาน และการเพิ่มอัตราการเจริญเติบโตของพืช รวมถึงปริมาณผลผลิต โดยที่ไม่ต้องลงทุนซื้อที่ดินเพิ่ม

และเพื่อตอบโจทย์อุตสาหกรรมการเกษตรไทยให้ไปสู่ระดับสากลอย่างยั่งยืน ณัฐภูมิ อีควิปเม้นท์พร้อมเป็นที่ปรึกษาด้านเทคนิคโซลูชันพลังงานสะอาดผสมผสานเกษตรกรรมแบบ Agrivoltaics ด้วยประสบการณ์กว่า 30 ปี และการเป็นพันธมิตรกับแบรนด์โซล่าเซลล์ระดับโลกอย่าง JA Solar และ Huaweiเรายินดีช่วยออกแบบและเลือกโซลูชันที่เหมาะสมที่สุดสำหรับฟาร์มของคุณ

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อเรา หรือโทร 083-424-6999 และสามารถแอดไลน์ได้ที่ @npeq

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการทำโซล่าฟาร์มเพื่อการเกษตร (FAQ)